سطحنشین اینسایت در تاریخ 4 مه 2022 مطابق با 14 اردیبهشت 1401 زلزلهای به بزرگی 4/7 ریشتر را در مریخ ثبت کرد. این زلزله پنج برابر قدرتمندتر از زلزلۀ قبلی به بزرگی 4/2 ریشتر بود که اینسایت در سال 2021 ثبت کرده بود. برخلاف اکثر زلزلههای مریخ که در عرض یک ساعت خاتمه مییابند، ارتشاعات زلزلۀ مهِ 2022 به مدت شش ساعت پیوسته ادامه یافت. این زلزله طولانیترین و قدرتمندترین زلزلهای است که تا کنون در سیارهای به جز زمین ثبت شده است. اکنون دانشمندان اعلام کردهاند این زلزله به علت برخورد یک سیارک رخ نداده است بلکه به علت نیروهای تکتونیکی درون سیاره به وقوع پیوسته است. یافتههای جدید حاکی از آن است که مریخ از نظر لرزشی فعالتر از چیزی است که قبلاً تصور میشد.
علت شدیدترین زلزله مریخ
سطحنشین اینسایت بعد از فرود روی مریخ در نوامبر 2018، بیش از 1300 مریخلرزه را در این سیاره ثبت کرده است که دستِکم هشت مورد از آنها به علت برخورد سیارک بوده است. سیگنال زلزلۀ شدید مه 2022، مشابه سایر زلزلههایی بود که به علت برخورد سیارکها با سیاره ایجاد شده بودند. بنابراین دانشمندان جستجو برای یافتن لکهای جدید با قطر 300 متر در مریخ و ستونی از غبار را آغاز کردند که هر دوی آنها بلافاصله بعد از برخورد یک سیارک ظاهر میشدند. اما این نشانهها هیچگاه پیدا نشدند. به همین علت دانشمندان پس از ماهها جستجو به این نتیجه رسیدند که زلزله در اصل ساختار تکتونیکی داشته است.
مریخ برخلاف زمین بسیار کوچکتر و سردتر از آن است تا از فرایندهای تکتونیکی میزبانی کند. صفحات قارهای زمین (سنگهای بزرگ و با اشکال نامنظمی که مرزهای آنها در زیر اقیانوسها قرار دارند) در واکنش به نیروهای موجود در گوشته حرکت میکنند و معمولاً منجر به رانش زمین و زمینلرزه میشوند. با این حال سطح مریخ به همان شکلی که سطح زمین شکسته میشود، شکسته نمیشود. بنابراین به نظر نمیرسد که مریخ صفحات قارهای داشته باشد. در عوض طبق مطالعۀ جدید، زلزلهای که اینسایت تشخیص داده است احتمالاً ناشی از تخلیۀ تنشهای میلیارد ساله در پوستۀ مریخ است که به علت سرد شدن و جمع شدن قسمتهای مختلف سیاره با سرعتهای مختلف، ایجاد شده است.
سخن آخر
مطالعاتی از این دست به دانشمندان کمک میکند تا دریابند در سفرهای آینده به سوی مریخ کدام مناطق برای بشر برای سکونت امن است و از کدام مناطق بهتر است دوری کنیم.
مترجم: پارسا صادق دستجردی
ویراستار: نازنینزهرا بابایی
منبع: space
سلام و تشکر عرض کنم که تصاویر به زبان فارسی نیست ایا زیر نویس اسامی براتون امکان نداره و بعد از بیستم ستاره ای که هنگام غروب وسط اسمونه و روشنه اسمش رو بگید ،از اسلامشهر ارتباط گرفتم بازم ممنون هستم