نتیجه انتخابات آمریکا چه تاثیری بر آینده‌ی اکتشافات فضایی دارد؟
فضا یکی از میدان‌های بزرگ کارزار انتخاباتی نیست.
هیچ یک از دو نامزد نهایی ریاست جمهوری آمریکا، در سخنرانیهای تبلیغاتی خود پیش از انتخابات ریاست جمهوری که این روزها در مرحله شمارش آراست، زیاد به موضوع فضا نپرداخته‌اند، اما سیاستی که دولت آمریکا در چهار سال پیشِ‌رو در مواجهه با حوزه فضا اتخاذ می‌کند، برای آینده‌ی اکتشافات فضایی بسیار حائز اهمیت است. در ادامه خلاصه‌ای از نظرات و دیدگاه‌های دو نامزد نهایی، دونالد ترامپ و جو بایدن، در این مورد بررسی می‌شود.
دونالد ترامپ
ترامپ در حوزه سیاست فضا کاملا فعال بوده‌است. به عنوان مثال او شورای ملی فضا را که از اوایل دهه 1990 تعطیل شده بود، دوباره زنده کرد. وظیفه این شورا که مایک پنس، معاون رئیس جمهور، ریاست آن را برعهده دارد، تسهیل برنامه‌های فضایی ایالات متحده است.
ترامپ همچنین پنج بخشنامه مختلف سیاست فضایی را در دوران ریاست جمهوری خود، امضا کرده‌است. او اولین بخشنامه را که توسط باراک اوباما، رئیس جمهور پیشین آمریکا صادر شده‌بود، به روزرسانی و اصلاح کرد که این امر ایالات متحده را در مسیر ماه و فراتر از آن قرارداد. ناسا در حال تلاش برای رسیدن به این هدف از طریق برنامه‌ی آرتمیس است. هدف این برنامه سکونت پایدار انسان در ماه و اطراف آن تا سال 2028 است. طبق جدول زمانی که مایک پنس در سال 2019 اعلام کرد، نخستین فرود خدمه آرتمیس در سال 2024 رخ خواهدداد.
دو بخشنامه‌ی دیگر سیاست فضایی ترامپ، در پی تسهیل مقررات صنعت فضای تجاری و پروتکل‌های کنترل ترافیک فضایی است. هدف بخشنامه‌ی دیگر تقویت امنیت سایبری برای سیستم‌های فضایی است و همچنین آخرین بخشنامه، وزارت دفاع آمریکا را ملزم به تشکیل نیروی فضایی ایالات متحده کرد.
نیروی فضایی به عنوان بخشی از نیروی هوایی ایالات متحده، که به صورت رسمی در آذر سال 1398 تشکیل شد، نخستین شاخه نظامی جدید این کشور از زمان به قدرت رسیدن نیروی هوایی در سال 1326 شمسی است. از آن‌جایی که زمان کمی از تشکیل نیروی فضایی گذشته، هنوز برای قضاوت درباره عملکرد و تاثیر آن زود است اما وجود نیروی فضایی نشان‌دهنده‌ی تعهدی در مواجهه با حوزه فضا است همچنان که ایالات متحده از قدیم نیز در پی افزایش قدرت و سلطه خود در این حوزه بوده‌است.
ترامپ همچنین در اویل سال جاری میلادی، دستورالعملی را مبنی بر این‌که استخراج فضایی با پیمان فضایی سال 1967 سازگار است، امضا کرد. بر طبق این دستور، قانونی که پیش از این در کنگره وضع شده‌بود، تصویب شد که در آن به شهروندان و شرکت‌های آمریکایی اجازه بهره‌برداری از سیارک‌ها و منابع ماه داده شده‌است.
ترامپ در طول مدت ریاست جمهوری خود، همواره به دنبال افزایش بودجه ناسا بوده‌است. بخش عمده‌ی این افزایش بودجه صرف پروژه‌های مربوط به فرود انسان بر روی ماه شده‌است. از سوی دیگر این افزایش بودجه ناسا باعث کنسل شدن چهار پروژه در حوزه علوم زمینی شد.
بنابراین اگر ترامپ برای چهار سال دیگر بر مسند ریاست جمهوری آمریکا باقی بماند و همان سیاست‌‌ها را در پیش گیرد، باید منتظر تحمل استرس و فشار مداوم در نتیجه تلاش آمریکا برای تجاری سازی فضا و استفاده از منابع خارج از زمین باشیم. همچنین تلاش آمریکا برای سلطه بر فضا ادامه خواهدداشت و اولویت سیاست‌های فضایی، برنامه‌های اکتشافی ناسا به ویژه پروژه بازگشت انسان به ماه خواهدبود.
جو بایدن
صحبت درباره‌ی سیاست‌های فضایی جو بایدن چالش برانگیزتر است. اما می‌توانیم حدس‌های خوبی بزنیم.
برای مثال برخی از کارشناسان پیش‌بینی کرده‌اندکه در صورت پیروزی بایدن در انتخابات، سیاست فضایی تغییر چشمگیری نخواهدکرد. چنین پیش‌بینی‌هایی اغلب به رویکرد رسمی حزب دموکرات استناد می‌کند که متعهد شده‌است از ناسا و اکتشافات فضایی بیشتر حمایت کند. در بخشی از این رویکرد آمده‌است” ما از ناسا برای بازگرداندن آمریکایی‌ها به ماه و فراتر از آن، مریخ، حمایت می‌کنیم و گام بعدی را در کاوش منظومه‌شمسی برمی‌داریم.” اما جمله بعدی تفاوت مهم اولویت‌های حزب دموکرات با دولت کنونی را آشکار می‌کند” دموکرات‌ها علاوه بر تقویت ناسا از ماموریت‌های مطالعه زمین توسط اداره ملی امور اقیانوسی و جوی نیز برای درک بهتر تاثیر تغییر آب و هوا بر سیاره‌ی مادری‌مان، زمین، حمایت می‌کنند.”
نکته قابل توجه این است که بایدن گفته‌است در صورت پیروزی، مقابله با تغییرات آب و هوایی اولویت او خواهدبود. این نکته می‌تواند تمایز دولت او با رئیس‌جمهور فعلی، ترامپ باشد چرا که ترامپ درباره‌ی واقعیت و خطرات ناشی از تغییرات آب و هوایی ناشی از رفتار انسان، ابراز تردید کرده‌است. او تغییر اقلیم را جعلی خوانده‌است و ایالات متحده را از توافقنامه‌ی آب و هوایی که در سال 2015، توسط 192 کشور برای محدود کردن انتشار گازهای گلخانه‌ای، در پاریس امضا شده‌بود، خارج کرد. ایالات متحده رتبه نخست لیست تولیدکنندگان گازهای گلخانه‌ای را در بین همه کشورهای جهان دارد. در مقابل بایدن موضوع تغییر اقلیم را موضوع مهمی دانسته و تضمین کرده‌است در صورت رسیدن به کاخ سفید، ایالات متحده را به توافقنامه پاریس باز می‌گرداند.
اگر به جنبه‌های مشابه رویکرد هر دو نامزد ریاست جمهوری برگردیم، باید بگوییم بایدن نیز با تلاش‌های تجاری ماموریت‌های فضایی موافق خواهدبود. در کنار همه این موارد، بایدن به عنوان معاون رئیس‌جمهور در دولت باراک اوباما خدمت می‌کرد، که درخواست‌های بودجه فدرال او، ناسا را هدایت کرد تا ماموریت‌هایی را در مدار پایینی زمین به شرکت‌های خصوصی مانند اسپیس ایکس اختصاص دهد. برنامه خدماتی تجاری ناسا در سال 2010 آغاز به کار کرد و قراردادهای جابه‌جایی خدمه با شرکت‌های خصوصی نظیر اسپیس ایکس و بوئینگ در سال 2014 منقعد شد.
باید دید آقای جو بایدن در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، که بسیار محتمل به نظر می‌رسد، در دیگر حوزه‌های مهم چه تصمیماتی اتخاذ می‌کند. مثلا آیا رئیس فعلی ناسا، جیم برایدنستین را بر مسند خویش نگه می‌دارد یا تصمیم دیگری می‌گیرد. در حال حاضر باید صبر کنیم و منتظر نتایج نهایی بمانیم.
ترجمه/تالیف: نازنین زهرا بابایی