آکادمی علوم سلطنتی سوئد جایزه نوبل فیزیک ۲۰۱۹ را به خاطر کمک به درک ما از سیر تکاملی جهان و موقعیت زمین در کیهان به طور مشترک به ۳ نفر اهدا کرد: نیمی از آن به James Peebles برای اکتشافات تئوری اش در کیهان شناسی فیزیکی و نیمی دیگر به طور مشترک به Michel Mayor و Didier Queloz برای کشف یک سیاره فراخورشیدی که به دور یک ستاره خورشید-مانند در گردش است.
جیمز پیبلز فیزیکدان و کیهان شناس نظری ۸۴ ساله کانادایی-آمریکایی که هم اکنون استاد برجسته علوم دانشگاه پرینستون در نیوجرسی ایالات متحده است، در نظریه ماده تاریک و انرژی تاریک که در کنار هم حدود ۹۵٪ جهان را تشکیل می دهند، سهم عمده ای داشته است. او با بینش هایش در طول ۵۰ سال گذشته گمانه زنی‌ها در کیهان شناسی را به طور علمی به اثبات رسانیده است. چارچوب نظری او، که از اواسط دهه ۱۹۶۰ توسعه یافته است، اساس ایده‌های معاصر ما در مورد جهان است. جیمز پیبلز با استفاده از ابزارهای نظری و محاسبات خود توانست ردپاهای باقی مانده از بدو پیدایش عالم را تفسیر کند و فرآیندهای جدید فیزیکی را کشف کند.
در اکتبر ۱۹۹۵، میشل مایور و دیدیه کوئلز خبر کشف اولین سیاره فراخورشیدی، سیاره‌ای که به دور ستاره‌ای خورشید مانند می‌گردد و در کهکشان ما، کهکشان راه شیری قرار دارد، را اعلام کردند. این اخترشناسان هنگام کشف سیاره در دانشگاه ژنو سوئیس مشغول به کار بودند. میشل مایور ۷۷ ساله همچنان به عنوان استاد برجسته در آنجا فعالیت می‌کند و دیدیه کوئلز ۵۳ ساله ، اکنون دارای مقام هایی در دانشگاه ژنو و دانشگاه کمبریج انگلستان است.
آنها در رصدخانه هاوت-پروونس در جنوب فرانسه، با استفاده از ابزارهای سفارشی توانستند سیاره 51 Pegasi b را ببینند، یک توپ گازی قابل مقایسه با بزرگترین غول گازی منظومه شمسی، مشتری. کشف آنها انقلابی را در نجوم آغاز کرد و از آن زمان تاکنون بیش از ۴۰۰۰ سیاره فراخورشیدی در کهکشان راه شیری پیدا شده است. دنیاهای عجیب و غریب جدید با مقیاسی باورنکردنی از اندازه‌ها، اشکال و مدارها هنوز هم کشف می‌شوند. با پروژه‌های بی شماری که برای شروع جستجوی سیارات فراخورشیدی برنامه ریزی شده اند، ممکن است در نهایت پاسخی برای این سوال همیشگی بیابیم که آیا زندگی خارج از اینجا هم وجود ندارد یا خیر؟
برندگان امسال تصورات بشر را در مورد کیهان متحول کرده اند. در حالی که اکتشافات نظری جیمز پیلز به درک ما در مورد چگونگی تکامل جهان پس از بیگ بنگ کمک می‌کند، میشل مایور و دیدیه کوئلز همسایه‌های کیهانی ما را برای شکار سیارات ناشناخته کاوش می‌کنند.
رخساره روشنی
مجله آوا استار
منبع: آکادمی نوبل